آشنایی با عملکرد آسانسور
آشنایی با عملکرد آسانسور شاید برای شما نیز جالب باشد. آسانسورها بخشی جدایی ناپذیر از ساختمانهای مدرن هستند که به شما اجازه میدهند تنها با فشردن یک دکمه از روی پنل آسانسور، سریع و کارآمد در میان طبقات بالا و پایین بروید. نکته مهم در مورد درک نحوه عملکرد آسانسور این است که قسمتهای کاری آن معمولاً پوشیده است و از دیدگاه شخصی که از لابی به طبقه هجدهم سفر میکند، آسانسور به سادگی یک جعبه فلزی با درهایی است که در یک طبقه بسته میشود و سپس دوباره در طبقهای دیگر باز میشود.
اگر شما هم کنجکاو هستید تا کارکرد آسانسور را بشناسید، بهتر است بدانید که بخشهای کلیدی آسانسور عبارتند از:
- یک یا چند کابین فلزی که بالا و پایین میروند.
- وزنههای تعادلی که کابینها را متعادل میکند.
- یک موتور الکتریکی که کابینها را بالا و پایین میبرد
- سیستمی از کابلها و قرقرههای فلزی قوی که بین کابینها و موتورها حرکت میکنند.
- سیستمهای ایمنی مختلف برای محافظت از مسافران در صورت پاره شدن کابل.
عملکرد آسانسور با انواع طراحی
-
آسانسور کابلدار
محبوب ترین و کارآمدترین طراحی آسانسور، آسانسور از نوع کابلدار آن است. اصول عملکرد آسانسورهای کابلدار به این صورت است که این کابینها، توسط کابلهای فولادی کششی بالا و پایین میروند.
کابلها به کابین آسانسور وصل شده و دور یک چرخ دنده حلقه شده و از طریق گیربکس به یک موتور الکتریکی متصل میشوند. هنگامی که موتور به یک طرف میچرخد، شیار آسانسور را بالا میبرد و هنگامی که موتور به سمت دیگر میچرخد، شیار، آسانسور را پایین میآورد.
در آسانسورهای بدون دنده، موتور مستقیماً به شیو متصل میشود و آسانسور با حرکات موتور بسیار دقیق کنترل میشود. به طور معمول، چرخ، موتور و سیستم کنترل همه در یک اتاق کنترل در بالای چاه آسانسور قرار میگیرند.
کابلهایی که ماشین را بلند میکنند نیز به یک وزنه تعادل متصل میشوند که در طرف دیگر کابین آویزان است. وزنه تعادل تقریباً به اندازه کابین پر شده تا 40 درصد وزن است.
هدف از این تعادل حفظ انرژی است زیرا با وزنههای مساوی در هر طرف شیار، فقط کمی نیرو لازم است تا تعادل برقرار شود. اساساً، موتور فقط باید بر اصطکاک غلبه کند وزن طرف دیگر بیشتر کار را انجام میدهد.
هم کابین آسانسور و هم وزنه تعادل بر روی ریلهای راهنمای کناره چاه آسانسور حرکت میکنند. ریلها مانع از تاب خوردن کابین و وزنه تعادل به جلو و عقب میشوند و همچنین با سیستم ایمنی کار میکنند تا در مواقع اضطراری آسانسور را متوقف کنند.
-
نحوه عملکرد آسانسور هیدرولیک
سیستمهای آسانسور هیدرولیک با استفاده از یک پیستون هیدرولیک که در داخل یک سیلندر نصب شده و توسط روغن تحت فشار از طریق یک پمپ و سیستم سوپاپ هدایت میشود، کابین را بالا میبرند.
سیستم هیدرولیک دارای سه بخش است:
- مخزنی که حاوی روغن است.
- پمپی که با موتور الکتریکی کار میکند.
- یک سوپاپ که بین سیلندر و مخزن پمپ سیال قرار داشته روغن را از مخزن وارد لوله ای میکند که به سیلندر منتهی میگردد.
آسانسورهای هیدرولیک فقط از نیروی موتور برای حرکت رو به بالا و نیروی گرانشی برای حرکت رو به پایین استفاده میکنند. در حالت کلی آسانسورهای کابل دار بسیار متنوع تر از آسانسورهای هیدرولیک هستند و همچنین کارایی بیشتری نیز دارند.
عملکرد آسانسور هنگام قطع برق
در صورت قطعی برق آسانسور خاموش شده و متوقف میگردد اما آسانسورهای مدرن به گونهای طراحی شدهاند که همه احتمالات را مدیریت کرده مجهز به یک دستگاه UPS هستند که در صورت قطع برق فعال میشود.
این منبع تغذیه استاندارد، در صورت لزوم، وظیفه تامین انرژی آسانسور را به عهده میگیرد و به آرامی کابین آسانسور و هر سرنشینی را که در حال سفر است را به طبقه قبل از رفتن برق پایین میآورد تا منتظر بازگشت برق اصلی باشند. بنابراین، میتوانید آرامش کامل داشته باشید که در صورت قطع برق هرگز در آسانسور گیر نخواهید کرد.
نحوه عملکرد قفل درب آسانسور
قفل درب آسانسور به این دلیل در آسانسور نصب میشود تا در هر زمان آزادانه درب آسانسور باز و بسته نشده و از خطرات احتمالی جلوگیری شود. حتی در صورت زدن دکمه طبقات نیز این قفل بصورت اتوماتیک باز میگردد و شما نمیتوانید با اعمال زور نیز آن را باز کنید. در صورت قطع برق و انتقال کابین به طبقه امن این قفل غیر فعال شده و درب برای خروج اضطراری باز میگردد.
اجزای قفل درب آسانسور
- قفل بدنه: قفلی فلزی که بخش اصلی قفل درب آسانسور است.
- سیلندر: سیلندر قفل درب آسانسور، بخشی که کلید در آن قرار میگیرد.
- کلید : برای قفل یا باز کردن قفل درب استفاده میگردد.
- میانبر: قسمتی که در صورت قفل کردن درب کابین، آن را ثابت نگه داشته و مانع باز کردن میشود.
- مکانیزم بازکن: این مکانیزم با استفاده از کلید، قفل را باز کند. این مکانیزم میتواند مکانیزم الکترومغناطیسی، مکانیزم الکترومکانیکی یا مکانیزم مکانیکی باشد.
نحوه عملکرد تابلو فرمان آسانسور
یکی از مهم ترین اجزای آسانسور تابلو فرمان آسانسور است که به متخصص این امر اجازه میدهد عملکردهای آسانسور را کنترل کند. تابلو فرمان آسانسور را به عنوان مغز آسانسور در نظر بگیرید. این وسیله مجموعه ای از رلهها، قطعات الکترونیکی و یک PLC (کنترل کننده منطقی قابل برنامه ریزی) است که همگی با هم کار میکنند تا آسانسور را روان و ایمن به مقصد هدایت کنند.
تمامی عملکردها و رفت و آمد آسانسور توسط این تابلو کنترل میشود. هنگامی که دکمه ای را فشار میدهید، اطلاعات به تابلو فرمان ارسال میشود سپس اطلاعات را پردازش کرده و دستور مورد نیاز را صادر میکند.
نحوه عملکرد ترمز آسانسور
شاید شما نیز مانند هر کسی که تا به حال با آسانسور سفر کردهاست این فکر به ذهنتان رسیده باشد که اگر کابلی که آسانسور را نگه میدارد ناگهان پاره شود چه اتفاقی میافتد؟ مطمئن باشید جای نگرانی نیست چون در صورت قطع شدن کابل، انواع سیستمهای ایمنی از برخورد کابین آسانسور به کف جلوگیری میکنند. هر کابین بین دو ریل راهنمای عمودی با دندانههای فلزی محکمی که تا آخر طبقات تعبیه شده است، حرکت میکند. در بالای هر کابین یک مکانیزم فنری با قلابهای متصل وجود دارد که اگر کابل پاره شود، قلابها به سمت بیرون آمده به دندانههای فلزی در ریلهای راهنما میچسبند و کابین را به طور ایمن متوقف میکنند.
البته امروزه اکثر آسانسورها دارای یک سیستم تنظیم سرعت کاملاً مجزا به نام گاورنر هستند که شامل یک چرخ سنگین(فلایویل) است که بازوهای مکانیکی عظیم به نام پاراشوت در داخل آن تعبیه شده است. نحوه عملکرد پاراشوت آسانسور به این صورت است که معمولاً بازوها در داخل چرخ فلایویل توسط فنرهای سنگین نگه داشته میشوند، اما اگر آسانسور خیلی سریع حرکت کند، به سمت بیرون پرتاب شده و اهرمی را فشار میدهند که یک یا چند سیستم ترمز را فعال میکند. اول، ممکن است برق موتور بالابر را قطع کنند. اگر بالابر هنوز به شتاب خود ادامه دهد، بازوها بیشتر به بیرون پرواز کرده و مکانیسم دوم ترمز را فشار میدهند.
عملکرد درایو آسانسور
دستگاه درایو، واحد قدرت آسانسور بوده و معمولاً در اتاق کنترل آسانسور قرار دارد.
درایو آسانسور برای اشاره به مجموعه قطعاتی که آسانسور را بالا و پایین میکنند، استفاده میشود که عبارتند از موتور محرک، ترمز، واحد کاهش سرعت، شیوها و رمزگذارها.
به طور کلی، سه نوع استاندارد درایو برای آسانسورها وجود دارد که عبارتند از 1- دستگاه گیرلس 2- ماشین دنده ای 3- درام ماشین
در نهایت آموزش آسانسور باید همواره به روز رسانی شود زیرا این تکنولوژی روز به روز در حال پیشرفت میباشد. به عنوان مثال در ساختمانهای بزرگ، سیستم کنترل الکترونیکی موجود است که کابینها را با استفاده از یک الگوریتم ریاضی به طبقات صحیح هدایت میکند تا اطمینان حاصل شود که تعداد زیادی از افراد در سریعترین و کارآمدترین حالت به مقصد میرسند. سیستمهای هوشمند طوری برنامهریزی شدهاند که در ابتدای روز تعداد افراد بیشتری را از پایین به سمت بالا و در پایان روز برعکس عمل کنند.